Caroline staat voor een zware opdracht. Een partij omvormen van een oerregeringspartij naar een organisatie die oppositie kan voeren is geen evidente opdracht. Ze moet belangrijke personeelskeuzes maken en beslissen welke strategie in het federale parlement moet worden gehanteerd om zo het toekomstige beleid kritisch te toetsen. We zijn er echter van overtuigd dat Caroline alle capaciteiten in handen heeft om de partij in al haar geledingen te hervormen. Gezien de succesvolle inspanningen die ze in Mechelen geleverd heeft en haar contact met de basis hebben wij er het volle vertrouwen in dat Caroline deze taak gezwind zal opnemen. Graag maken wij haar enkele suggesties over waarmee wij vinden dat ze rekening moet houden.
We moeten er niet flauw over doen, we hebben de verkiezingen verloren en we kiezen logischerwijs om in de oppositie te gaan. Dat er discussies zullen zijn is onvermijdelijk, maar we moeten de rangen sluiten om versterkt uit de oppositiekuur komen. Het verhaal van gelijke kansen is nog steeds de beste maatschappijvisie en we zullen deze maatschappijvisie opnieuw in beleid kunnen omzetten. Maar voor we weer zover zijn moet er een analyse worden gemaakt van wat deze geslagen partij nodig heeft.
Er circuleerden al verklaringen voor de nederlaag, maar ons lijkt het niet dat die analyses een leidraad voor de toekomst bieden. Op paars zat ongetwijfeld sleet, en dat heeft ook op onze partij afgestraald. De Waalse PS is in Vlaanderen verketterd geweest voor al wat fout ging, en ook dit heeft voor ons waarschijnlijk consequenties gehad. En misschien hebben enkele ‘accident de parcours’ tijdens de campagne meegespeeld, wie weet? Wat we dit keer wel niet kunnen zeggen, is dat het aan Groen! heeft gelegen. Hun uitslag is al bij al vrij bescheiden gebleven. Wie naast het feestgedruis om de goede uitslag in Antwerpen en de andere steden in 2006 heeft gekeken naar het resultaat van sp.a in de landelijke gebieden, zag daar de voorbode voor de storm die zich zondag heeft afgespeeld. Ook nu zien we dat de raakste klappen vielen buiten de stedelijke bastions. In sommige landelijke kantons werden verliezen van twee cijfers voor de komma opgetekend.
Moeten we dan ook niet durven vaststellen dat we niet meer aan de noden van ons kiespubliek voldoen? Groene thema’s zijn essentieel in het kader van gelijke kansen, maar hebben we ons niet te hard gefixeerd op de stem van stedelijk links? De ‘bread and butter’ thema's: inkomen, gezondheidszorg, werk en pensioenen bleven op de achtergrond. De stem van de bediende uit Anderlecht, de arbeider uit Zelzate en de gepensioneerde uit Turnhout bleven ook achterwege.
Een herbronning in de oppositie moet er voor zorgen dat de Sp.a terug aansluiting vindt met haar natuurlijk doelpubliek. Het lijkt logisch dat een nieuwe inhoudelijke dialoog moet worden gestart met de kartelpartner. Tijdens de campagne merkten we tweemaal dat we met de Vlaamse links liberalen op twee essentiële punten van mening verschilden. Eén punt was de positionering van de kartelpartner op vlak van de beperking in de tijd van de werkloosheidsuitkering. Een ander punt is de verschuiving van lasten op inkomen naar lasten op consumptie, iets wat een verslechtering van de situatie van de lagere inkomens met mee kan brengen. Vanuit de oppositie zal echter op de kernthema's aan één zeel moeten worden getrokken.
De oppositiekuur moet ook aangegrepen worden om de overdreven top – down aanpak (de top beslist en lagere niveaus voeren uit) te herzien. De lokale afdelingen is de plaats waar de vinger aan de pols moet gelegd worden om te zien wat bij ‘de mensen’ leeft. Vanuit de nationale partijleiding moet een sterk signaal worden gegeven dat de lokale afdeling telt, wordt ondersteund en inspraak krijgt. De mensen moeten weten dat ze met hun vragen, problemen en besognes bij de lokale sp.a afdeling terecht kunnen. De ideale lokale afdeling is een weerspiegeling van de samenleving. Ze is samengesteld met mensen uit diverse maatschappijgeledingen en is gericht op het absorberen van maatschappelijke trends en het vertolken van deze tendenzen naar het lokale bestuur en naar de nationale partijleiding. Dit moet er ook toe leiden dat het partijbureau weer een werkelijke weerspiegeling wordt van wat leeft binnen de beweging en niet de 'senaatachtige reflectiekamer' van nu is.
Het spreekt voor zich dat ook animo na deze nederlaag enkele conclusies zal moeten trekken. Ook onze stijl zal meer op oppositie gericht moeten zijn en als dusdanig zal ook de cultuur in onze organisatie veranderen. De sfeer zal zeker militanter worden. Het is nodig dat net zoals binnen de partij de noodzakelijkheid van het socialisme primeert. Dat deze noodzakelijkheid bijdraagt tot het engagement en dat het engagement via daadkracht leidt tot een samenleving met meer gelijke kansen. Naar aanleiding van de verkiezing van een nieuw animobestuur in een oppositiecontext zal dan ook worden bezonnen over een nieuwe werking van animo. Dit moet leiden tot een verbeterde aanpak. In de sfeer van onze principes zal de reflectie rond deze verbeterde werking dan ook open staan voor de leden en niet 'en petit comité' worden gevoerd.
Deze partij is zondag wakker geworden als kleinste socialistische partij van Europa. Wij denken echter dat als werk wordt gemaakt van de lokale inplanting, het wegwerken van het democratisch deficit en de inhoudelijke lijn wordt geherpositioneerd, we na een terug staan waar we behoren te staan.
Het animo bestuur
