Gedurende deze campagne hoorden we het thema al een aantal keren opduiken: het klassieke Vivant voorstel om een verschuiving van de belastingen op het inkomen naar de consumptie. Het wordt aanzien als het wondermiddel dat de Belgische economie nodig heeft, het soort gemakkelijke oplossingen waar het na de zoveelste verkiezing moegetergde kiespubliek voor zou kunnen vallen.
Roland Duchatelet (nu Open VLD) verwoorde het in de Morgen met een misleidende catch phrase: ‘niet mensen maar goederen belasten’. Het klinkt zowaar als een slogan van een of andere linkse mei ’68 – er, lang haar met bloemen en peace symbool inbegrepen. Nochtans verhult de zin de eeuwige controverse tussen links en rechts in hun core business: het brood en de vis verdelen over ongelijke mensen. Omdat het oude spook maar blijft opduiken, willen we hier nog eens de argumenten van klassiek rechts weerleggen. En hopelijk voor goed.
In de eerste plaats is de slogan van Duchatelet is misleidend. Een belasting op goederen versus een belasting op mensen bestaat niet. Een belasting komt ALTIJD bij mensen terecht, de enige legitieme vraag is bij welke mensen. Het uitgangspunt is steeds of lage of hoge inkomens relatief meer bijdragen, abstractie makend van de hoeveelheid en verdeling van de uitgaven.
Daarom weten politici à
Exit het argument van de luxegoederen. Maar is het toch niet zo dat een verlaging van de lasten op arbeid meer jobs kan creëren? Ook hier stort het argument onverdedigbaar in elkaar wanneer naar de feiten wordt gekeken. Er is namelijk geen enkel, maar dan ook geen enkel verband tussen werkloosheid en de beruchte loonwig, tenminste als we de economen van de London School of Economics mogen geloven. Oostenrijk, Zweden, Nederland en Denemarken zijn maar een aantal landen waar de loonlasten hoog zijn, en de werkloosheid laag. Als de werkloosheidsval aan de onderkant van de inkomensverdeling maar verdwijnt. Dat dit nog moet worden gezegd…
Waarom vinden redeneringen als die van Duchatelet dan een dergelijke vruchtbare bodem? Wij vermoeden dat juist omdat de progressiviteit van de werkelijke loonlasten in België zo is uitgehold, het systeem zijn legitimiteit heeft verloren. Al de aftrekposten die in verhouding meer gegoede burgers belonen maken dat de lasten op de lagere en middeninkomens te hoog blijft. We stellen daarom een écht rechtvaardige verschuiving van lasten voor: laten we na 10 juni eens een inventaris opmaken van alle af te schaffen aftrekposten, en de lasten op de lagere inkomens verlagen.